19
04 2021
Adam Fabisiewicz Grodzisk News
19.04.2021, godz. 13:35
78 lat temu w getcie warszawskim wybuchło powstanie przeciw hitlerowskim Niemcom. Był to czyn na wskroś heroiczny, największy zbrojny zryw Żydów podczas drugiej wojny światowej i pierwsze powstanie miejskie w okupowanej Europie.
28 lipca 1942 roku powstała Żydowska Organizacja Bojowa, w reakcji na rozpoczętą kilka dni wcześniej tzw. Wielką akcję wysiedleńczą. Do ŻOB należeli członkowie lewicowych i syjonistycznych ruchów młodzieżowych, z Mordechajem Anielewiczem, Markiem Edelmanem i Icchakiem Cukiermanem na czele. Drugą organizacją konspiracyjną był powstały na początku 1943 r. w środowisku prawicowych syjonistów Żydowski Związek Wojskowy, kierowany przez Leona Rodala i Pawła Frenkla. Muzeum Polin przypomina, że w ciągu dwóch miesięcy Niemcy deportowali do obozu zagłady w Treblince ok. 300 tys. więźniów getta. Tysiące zabili na miejscu. W tzw. getcie szczątkowym pozostało już tylko około 60 tys. Żydów. Byli to głównie ludzie w sile wieku, bez rodzin, zatrudnieni w niemieckich warsztatach produkcyjnych, tzw. szopach. W tych warunkach, gdy nie pozostawało już nic do stracenia, w środowiskach żydowskiej młodzieży narodziła się myśl o zbrojnym oporze.
>
W ciągu kilku miesięcy ŻOB swoimi akcjami przeciwko Niemcom i żydowskim kolaborantom wyrobiła sobie autorytet wśród ludności getta. Z jej polecenia zaczęto budować bunkry, ukryte przejścia między budynkami i tunele prowadzące poza getto. Gromadzono zapasy żywności i broni. Nawiązano kontakty z polskimi organizacjami konspiracyjnymi (Armia Krajowa, Gwardia Ludowa, Polska Ludowa Akcja Niepodległościowa) ? dodaje, Powstanie wybuchło 19 kwietnia w wigilię święta Pesach i trwało przez blisko miesiąc. Kilkuset bojowców ŻOB i ok. 150 żołnierzy ŻZW dzielnie stawiało czoła Niemcom, mimo miażdżącej przewagi liczebnej oraz sprzętowej. Choć powstanie nie miało szans powodzenia, i wiedzieli o tym sami Żydzi, to podyktowane było chęcią odwetu na hitlerowcach i zadania wrogowi jak największych strat.
Powstańcy świadomie wybrali śmierć z bronią w ręku. A powstanie w getcie warszawskim było największym zbrojnym zrywem Żydów podczas II wojny światowej, a zarazem pierwszym powstaniem miejskim w okupowanej Europie. Więcej informacji na temat powstania tutaj.
ZOBACZ TEŻ
Copyright © 2014-2024 - Grodzisk News - wszelkie prawa zastrzeżone.